Szkoła Podstawowa nr 3 im. Janusza Korczaka w Zielonce

Św. Andrzej Apostoł był bratem św. Piotra. Pochodzili z Betsaidy nad jeziorem Genezaret (Galilejskim) a mieszkali w Kafarnaum. Wśród Galilejczyków w zgodzie żyli także Grecy. Przenikała kultura grecka - hellenistyczna i stąd pewnie imię Andrzej od greckiego słowa andreias czyli dzielny - mężny.

Bracia byli rybakami. Obaj byli najpierw uczniami Jana Chrzciciela i wtedy spotkali pierwszy raz Pana Jezusa. Nie od razu zostali powołani. Po pierwszym spotkaniu wrócili do rybackich zajęć. Tam znów spotkał ich Pan Jezus.

Zatem Andrzej wraz z bratem Piotrem to pierwsi z apostołów, który wcześniej spotkali Jezusa - podczas chrztu w Jordanie - i razem z Piotrem jako pierwsi zostali powołani. I byli z nim nieodłącznie.

Ewangeliści w kilku miejscach wymieniają apostoła Andrzeja - np. (Mk 13,3) i (J 12,20-22). Jako najbliższy uczeń Chrystusa, Andrzej uczestniczy we wszystkich wydarzeniach Jego życia, słucha Jego nauk, jest świadkiem ustanowienia Eucharystii w czasie Ostatniej Wieczerzy, a także Męki i Zmartwychwstania Jezusa. Po raz ostatni spotykamy Andrzeja w Dziejach Apostolskich, kiedy po Wniebowstąpieniu Pana powraca on z innymi uczniami do Jerozolimy (Dz 1,12-13).

O dalszym życiu św. Andrzeja mówi nam jedynie tradycja i apokryfy (m.in. Dzieje Andrzeja i Męka Andrzeja). Tradycja podaje, że św. Andrzej po Zesłaniu Ducha Świętego podjął podróż na północ wokół Morza Czarnego do półwyspu Taurida i nauczał na terenie Scytii, między Dnieprem a Donem. Istnieją wzmianki, że dotarł aż do miejsca z osadą na wzgórzach, gdzie dziś leży Kijów i tam ewangelizował zapowiadając piękną przyszłość temu miastu.

Ewangelizacja, prowadzona przez św. Andrzeja, nie zawsze była skuteczna. Tradycja przekazuje liczne opowiadania o niebezpieczeństwach i prześladowaniach. Np. w Synopie Andrzej był poddany torturom i ledwo uszedł z życiem dzięki cudownej ingerencji Boga. Jednak w wielu miejscach kościoły, założone przez św. Andrzeja przetrwały i kwitły przez wieki. Jednym z najbardziej znanych jest założenie Kościoła w Konstantynopolu (Bizancjum). Udając się w dalszą podróż w 38 roku n.e., ustanowił on biskupem niejakiego Stachysa, którego bezpośrednim 270. następcą jest dzisiejszy Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej.

Inne przekazy głoszą, że apostoł pracował dłużej w Małej Azji, skąd miał udać się do Achai i tam ponieść śmierć męczeńską. Według apokryfów św. Andrzej po Zesłaniu Ducha Świętego udał się do Achai, gdzie oprócz nauczania czynił wiele cudów: uzdrawiał chorych, wypędzał czarty z opętanych, a nawet wskrzeszał umarłych.

Kiedy przybył do miasta Patras na Peloponezie (Grecja), został aresztowany i skazany na ukrzyżowanie. Święty z radością przyjął wyrok, ponieważ w tamtych czasach uważano to za duże szczęście: umrzeć tak jak Jezus. Umierał dwa dni głosząc z krzyża nauki. Według podania krzyż ten miał kształt litery "X", dlatego dzisiaj krzyż o takim kształcie nazywany jest "krzyżem św. Andrzeja". Tradycja podaje też, że św. Andrzej został ukrzyżowany 30 listopada 65 r.

W 356 roku relikwie św. Andrzeja przewieziono z Patras do Konstantynopola i umieszczono je w kościele Apostołów. Krzyżowcy z czwartej wyprawy krzyżowej, którzy w 1202r. zdobyli Konstantynopol, zabrali relikwie i umieścili w Amalfi w pobliżu Neapolu. Głowę św. Andrzeja papież Pius II w XV w. kazał przewieźć do Rzymu, do bazyliki św. Piotra. 25 września 1964r. papież Paweł VI nakazał ją zwrócić kościołowi w Patras. Kościół grecki posiada też relikwie krzyża, na którym umarł św. Andrzej.

Powstały trzy zakony pod wezwaniem św. Andrzeja: Córki Krzyża św. Andrzeja, posługujące chorym i ubogim, zatwierdzone w 1867r.; Siostry Opatrzności od św. Andrzeja, których celem jest opieka nad chorymi; Zakon św. Andrzeja założony w 1249r. w Cambrais.

Wiele miast i krajów ogłosiło św. Andrzeja swoim patronem: jest patronem Grecji, Szkocji, Rosji, Hiszpanii, Sycylii i Dolnej Austrii.  Patronuje też miastom: Neapol, Rawenn, Brescia, Amalfi, Mantua, Bordeaux, Brugia i Patras, także diecezji warmińskiej.

Św. Andrzej był patronem podróżnych, sprzedawców ryb, rzeźników, górników, żeglarzy, rycerzy, a nawet woziwodów  oraz wielu korporacji i zrzeszeń. Dziś uważany jest za patrona rybaków. Wzywany jest także w przypadku artretyzmu, bólu gardła, konwulsji, oraz w modlitwie o dobre małżeństwo.

Kościół bizantyjski (prawosławny) nadał św. Andrzejowi przydomek Protokletos (pierwszy powołaniem), ponieważ był jednym z pierwszych powołanych do grona apostołów. W kośclele prawosławnym jest uważany za najważniejszego apostoła, a jego wizerunki - ikony znajdują się powszechnie w świątyniach - cerkwiach.

Za najdawniejszy wizerunek św. Andrzeja uznawano mozaikę z 5 wieku w bazylice św. Apolinarego w Rawennie we Włoszech. Niedawno rozpoznano wcześniejsze o wiek malowidło z katakumb Tekli w Rzymie.

zajrzyj:(obrazy, ikony, mozaiki oraz relikwie i kościoły św.Andrzeja Apostoła)

Św. Andrzej nie jest patronem zabawy andrzejkowej połączonej z wróżeniem. Jest patronem nawrócenia i wierności Bogu. Znajdźmy więc lepszy sposób upamiętnienia męczeńskiej śmierci Andrzeja Apostoła niż oddawanie się pogańskim zabawom, połączonym z wróżbiarstwem, sprzecznym z Ewangelią, za którą oddał życie.